W dniach 17 i 18 marca Żydzi obchodzą w tym roku święto Purim.
Nie należy ono do świąt Pana, jak Pesach, Szawuot, RoszHaszana, Jom Kipur, czy Sukot, ale jest równie popularne. Jest bowiem historyczną pamiątką cudownego uchronienia Żydów przed wyznaczoną losem (hbr. pur) zagładą, oraz zamiany zła w dobro. Pod koniec czytanego w synagogach zwoju Megillat Ester (Księga Estery 9:20-28) jest zapis: „A Mordochaj spisał wszystkie te wydarzenia i rozesłał listy do wszystkich Żydów… zobowiązując ich, aby rokrocznie święcili czternasty dzień miesiąca adar i piętnasty dzień tegoż miesiąca, jako dni, w których Żydzi zyskali spokój od wrogów swoich i jako miesiąc, w którym troska zamieniła się w radość, a żałoba w dzień pomyślny… A te Święta Purim nie mają zniknąć wśród Żydów i pamięć o nich nie ma ustać u ich potomstwa”. Wyjaśnia to dlaczego święto Purim przybrało formę radosnego festynu.
Wszechwiedzący Bóg Izraela wiedział, jak bardzo Jego lud będzie smagany i jak bardzo potrzebna mu będzie nadzieja pobudzana przez wspominanie Jego miłosierdzia; jego wyrazem było m.in. opisane w Księdze Estery wydarzenie, mające miejsce 5 wieków przed narodzeniem Jeszuy. Warto przypomnieć, że opisana w Księdze Estery próba zniszczenia narodu żydowskiego, uniemożliwiona zrządzeniem Boga, nie jest pierwszą, o której pisze Księga nad księgami. Nie jest też bynajmniej ostatnią taką próbą na przestrzeni znanej nam historii ludu wybranego. Również dziś liczni wrogowie Świętego Izraelskiego w rozmaity sposób planują unicestwienie Izraela.
Święty Izraelski musi niestety doświadczać swój powołany do świętości lud („...jako lud będziesz wyłączną Jego własnością, jak ci obiecał /…/ ty masz przestrzegać wszystkich Jego przykazań…” – Pwt 26:18) ze względu na jego nieposłuszeństwo, ale czyni to, aby doprowadzić go do nawrócenia: „Może, gdy dom judzki usłyszy o wszystkim złu, które Ja zamyślam im uczynić, nawróci się każdy ze swojej złej drogi i wtedy odpuszczę im winę i grzech” – zapowiadaprzez proroka Jeremiasza (Jr 36:3).
Wspominanie, pamięć i historia należą do istoty żydowskiego myślenia – piszą znawcy zagadnienia. Przeszłość nie jest gdzieś daleko w tyle, lecz znajduje się przed człowiekiem przeżywającym ją we wspomnieniu. Znaczenie przywiązywane do pamięci wynika z wyjątkowej historii Żydów, którzy rozproszeni po całym świecie często nie mieli żadnej ojczyzny; nie pozwalano im jej mieć.
Dla Izraelczyków liczących się z Bogiem jest więc święto Purim okazją do dziękowania Świętemu Izraelskiemu za Jego realne potwierdzenie słów zapisanych wcześniej przez proroka Jeremiasza: „…nie bój się sługo mój, Jakubie, i nie trwóż się, Izraelu, bo oto Ja wybawię cię choćby z daleka…” (Jr 46:27), wyrażone w wyratowaniu z zagłady ich przodków przebywających w V w. p. n. e. w Persji.
Dla nieznających Boga Izraelczyków jest Purim, w obecnych trudnych czasach, przynoszącym otuchę epizodem historii ich narodu, oraz okazją do rozrywki; chociaż wielu może skłania też do głębszej refleksji…
Słowo Boże mówi, że niedola ludu izraelskiego, w Jego czasie, skończy się: „Zabliźnią się twoje rany i uleczę cię z twoich ciosów.” (Jr 30:17); „I będziecie moim ludem, a Ja będę waszym Bogiem” (Jr 30:22); „Oto przyjdą z płaczem, a Ja wśród pocieszenia poprowadzę ich i zawiodę do strumieni wód drogą prostą, na której się nie potkną , gdyż jestem ojcem dla Izraela”(Jr 31:9).
Bóg zapowiada też przez swojego proroka, że ocali Izraela od zagłady ze strony wrogów, a Jego sprawiedliwy gniew dosięgnie prześladowców: „Porywa mnie wielki gniew na narody pewne siebie, które wtedy, gdy się trochę gniewałem, przyczyniły się do nieszczęścia” (Za 1:15); „...zebrały się przeciwko tobie liczne narody (…) lecz nie znają oni zamysłów Pana i nie rozumieją Jego planu, że zebrał je jak snopy na klepisku” (Mi 4:11-12).
W proroctwie Joela (3:7) wyraża też Pan opinię na temat dzielenia izraelskiej ziemi: „Zgromadzę wszystkie narody i sprowadzę je do Doliny Jozafata, i tam się z nimi rozprawię z powodu Mojego ludu i Mojego dziedzictwa, Izraela, ponieważ rozproszyli je między ludy pogańskie i podzielili Mój kraj”;„I pomszczę ich krew, której dotąd nie pomściłem. A Pan zamieszka na Syjonie” (3:26).
Odnajdywanie w Biblii zapisów, dających mocną podstawę dla nadziei synów Izraela, zachęca do usilnej modlitwy, aby teraz, gdy nad ich przyszłością gromadzą się ciemne chmury, Wszechmogący usposobił ich i uzdolnił do szukania tej nadziei w Jego Słowie. Aby czerpiąc ją z historii dotyczącej przeszłości, zawartej w Megillat Ester, łączyli ją również z Bożymi obietnicami, które wiążą się jednak ściśle z niełatwym dla nich do spełnienia, oczekiwaniem Świętego Izraelskiego, wyrażonym w Torze (Pwt 26:18): „Pan zaś oświadczył dziś co do ciebie, że jako lud będziesz wyłączną Jego własnością, jak Ci obiecał, i że ty masz przestrzegać wszystkich Jego przykazań”.
Myśląc o święcie Purim, chciejmy życzyć mieszkańcom Izraela i tym synom Jakuba, którzy nie znaleźli się jeszcze w swojej ojczyźnie, aby, radując się wspominaniem końcowych wydarzeń z Megillat Ester, zachęcili się, za sprawą Ducha Świętego, do pilnego szukania Autora Tanach, i aby mogli uzyskać pewność wyrażoną w Psalmie 9: „Pan trwa na wieki (…) Sądzić będzie świat sprawiedliwie, bezstronnie osądzać ludy. Pan stanie się schronieniem uciśnionemu, schronieniem w czasie niedoli. Ufać będą Tobie ci, którzy znają imię Twoje. Bo nie opuszczasz, Panie, tych, którzy Cię szukają”.
Felicja Białęcka