Tegoroczny październik rozpoczęła druga część, trwających od 28 września,świątSukot – pierwszych Świąt Pana w roku 5776, rozpoczętym 1 dnia miesiąca tiszri (w tym roku 13 września). Świętate zamyka (Kpł 23:36) Szemini Aceret – Szemini Chag ha-Aceret (hbr. szemini – ósmy, chag – święto, aceret – ostatni). Słowo „aceret” Raszi* *tłumaczył jako „zatrzymanie”. Cytował on midrasz: „Zatrzymuję was przy sobie. To jest jak z królem, który zaprosił na ucztę swoje dzieci. Kiedy minęły już dni świętowania i była pora powrotu do domów, król rzekł: Moje dzieci, proszę, zostańcie ze mną jeszcze jeden dzień. Trudno mi będzie zostać bez was.”
Tego samego dnia obchodzi się też w Izraelu (a następnego w diasporze) dzień Simchat Tora (Radość z Tory), którego przesłaniem jest radość ze spotkania i przebywania z Bogiem, wyrażana m.in. obnoszeniem zwojów Tory w radosnym pochodzie dorosłych i dzieci wokół synagogi.
Dla spotkania się z Bogiem – Tora nabrała dla Żydów szczególnego znaczenia po zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej, chociaż była już wcześniej podstawą i punktem wyjścia nauczania najznakomitszych żydowskich nauczycieli. Dowiadujemy się przecież z Ewangelii Łukasza, że też Jeszua z Nazaretu: „…począwszy od Mojżesza i poprzez wszystkich proroków wykładał im, co o nim było napisane we wszystkich pismach” (Łk 24:27). Z Ewangelii też wiemy, że nasz Zbawca nauczanie swe opierał na Pismach Świętych – Kitwej Kodesz. Tymi słowami określano Tanach – Biblię Hebrajską. W jej skład wchodziły: Tora (Prawo), Newi`im (Prorocy) i Ketuwim (Pisma).
Stosunek Mesjasza Jeszuy do Tory pokazuje zapis Mateusza (Mt 5:17): „Nie mniemajcie, że przyszedłem rozwiązać zakon albo proroków; nie przyszedłem rozwiązać, lecz wypełnić.”
Święto Simchat Tora zajmuje w kalendarzu Izraela ważne miejsce, chociaż nie jest wspomniane w Biblii Hebrajskiej. Jego początki wiążą się być może z czasami Ezdrasza i Nehemiasza, kiedy to w V w. przed n.e., po powrocie Izraelitów z niewoli babilońskiej, Tora została publicznie odczytana i zaakceptowana przez lud (por. Ne 8). W tym też może czasie został ustalony cykl 54 czytań z Biblii Hebrajskiej.
Tora stała się podstawą przetrwania judaizmu i narodu żydowskiego; życie według jej wskazań, mimo licznych nieszczęść i wielorakich podziałów, podtrzymywało i podtrzymuje wspólnotę izraelską. Toteż w dniu Simchat Tora Żydzi uroczyście wyrażają Bogu wdzięczność za obdarowanie nią.
W synagogach w dniu święta wyjmuje się zwój Tory z Aron ha-Kodesz (dosł. świętej skrzyni, arki; inaczej – szafy ołtarzowej) i obnosi z pląsaniem w radosnej procesji wokół bimy (podwyższenia służącego do czytania Tory i jako mównica).
W dniu Simchat Tora kończy się roczny cykl czytania Tory i zaczyna nowy; zaraz po odczytaniu ostaniego fragmentu z Księgi Powtórzonego Prawa czyta się pierwszy fragment z Księgi Rodzaju. Ci, którzy mają zaszczyt kończyć lub rozpoczynać czytanie Tory, nazywani są chatanim – oblubieńcy (Tory). Osoba kończąca czytanie ostatniego rozdziału Tory nazwana jest Chatan Tora, a kto rozpoczyna czytanie pierwszych jej słów – Chatan Bereszit. W synagodze zajmują oni przeznaczone dla nich miejsca przed szafą ołtarzową– Aron ha-Kodesz.
Termin Chatan Tora ma przypominać Izraelowi o ścisłym związku między Bogiem, Izraelem i Torą. W Księdze Izajasza (Iz 54:5) czytamy: „Małżonkiem twoim jest twój Stwórca”.
W Psalmie 119 możemy przeczytać, czym są Pisma dla każdego, kto zabiega o bliską więź z Wszechmogącym, a Ewangelia świadczy, czym były Pisma dla Jeszuy z Nazaretu i dla Jego uczniów, którzy w kluczowych momentach mówili, że: „Napisano…”.
Radość z nadania ludowi Bożego wybrania Tory – Prawa – Przymierza jest również naszą radością, jeśli wierzymy, że Tora to najświętszy dar Boga, Księga Boża, Księga woli Bożej, Księga Bożej obietnicy; Księga dla ludu Bożego, symbolizowanego przez drzewo oliwne z jego gałęziami; naturalnymi i wszczepionymi.
Dają temu wyraz organizowane od 1992 r. przez Polską Radę Chrześcijan i Żydów doroczne spotkania modlitewne, nazwane: „Wspólna Radość Tory”, z udziałem przedstawicieli społeczności żydowskiej i chrześcijańskiej, z czytaniem Biblii po polsku i po hebrajsku oraz modlitwą słowami psalmów. Od 2007 r. każdemu spotkaniu towarzyszy sympozjum naukowe.
Ważne w żydowskim kalendarzu święto, obchodzone w tym roku w Izraelu 5 października, a dzień później w diasporze, zachęca do dzielenia radości z tego, że możemy wgłębiać się w Słowo skierowane do wszystkich, którzy pragną poznawać Stwórcę wszechrzeczy i iść wyznaczoną przez NIEGO ścieżką. „Drogą świadectw Twoich raduję się jak skarbem nad skarby… Latarnią dla nóg moich jest Twoje słowo i światłem na ścieżce mojej… Ochroną moją i tarczą moją Ty jesteś, w słowie Twoim pokładam nadzieję… Pokój obfity miłującym Twoje prawo, nie potkną się nigdy… Opiewać będzie mój język obietnicę Twoją, bo wszystkie nakazy Twoje są sprawiedliwe.” (Ps 119:14,105,114, 165,172, w tłum. Czesława Miłosza).
Opr. Felicja Białęcka
___________________________________________________________
* Raszi – rabin żyjący w 11 w. n.e., znany komentator Tory i Talmudu; jego komentarze wywarły duży wpływ na rozwój judaizmu.